Medi lazim është kur pas shkronjës së medit vjen sukuni i domosdoshëm në rast të ndaljes dhe në rast të ngjitjes, pa marrë paraysh a është në fjalë apo në shkronjë, p.sh.:
[1] الْحَاقَّةُ, آلْآن[2]َ
الم[3],كهيعص[4]
Dispozita e tij është zgjatje e domosdoshme, zgjatet 6 tone edhe nëse ndalesh, edhe nëse nuk ndalesh.
Ky med është quajtur me këtë emër për shkak të dmosdoshmërisë së zgjatjes së tij 6 tone unanimisht dhe për shkak të domosdoshmërisë së sukunit pas shkronjës së medit edhe nëse ndalesh, edhe nëse vazhdon në lexim.
Medi lazim ndahet në katër lloje:
المد اللازم الكلمي المثقل 1 -Medi lazim kelimij muthekal - Medi i domosdoshëm i fjalës së rëndë. Ky med bëhet kur pas shkronjës së medit vjen shkronja me teshdid në një fjalë. P.sh.: . الْحَاقَّةُ, وَلاَ الضَّالِّينَ
المد اللازم الكلمي المخفف.2 -Medi lazim kelimij muhafef - Medi i dmosdoshëm i fjalës së lehtë. Ky med bëhet kur pas shkronjës së medit në fjalën e njejtë vjen shkronja me sukun. Ky lloj medi ekziston vetëm në dy vende në Kuran në suren Junus. P.sh.:[5] آلْآنَ وَقَدْ كُنتُم بِهِ تَسْتَعْجِلُون dhe tjetra, po ashtu, në të njejtën sure në ajetin e 91 e njejta fjalë.
المد اللازم الحرفي المثقل 3 -Medi lazim harfij muthekal – Medi i domosdoshëm i shkronjës së rëndë. Ky med bëhet nëse vjen pas harfit med në shkronjat e ndara që janë në fillim të sures shkronja me teshdid. P.sh.: الم. Është quajtur muthekal harfij, për shkak të idgamit të mimit në mim.
المد اللازم الحرفي المخفف 4 –Medi lazim harfij muhafef – Medi i domosdoshëm i shkronjës së lehtë. Ky med bëhet kur pas shkronjës med në shkronjat e ndara që vijnë në fillim të sures vjen shkronja me sukun. P.sh.: الر[6] طس[7]
Përgatiti: Shaban Murati
08.04.2007
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Suretu Haka
[2] Suretu Junus, 51.
[3] Suretu Bekare, 1.
[4] Suretu Merjem, 1.
[5] Suretu Junus, 51.
[6] Suretu Junus, 1.
[7] Suretu Neml, 1.
|