Historia e dinarit dhe dirhemit islam
 |
Dirhami dhe Dinari jane perdorur si valuta zyrtare islame ne fillim te Kalifit te dyte te Islamit (634-644 C.E.). Dinari eshte pesha e arit e barabarte me 4.3 grame ndersa Dirhami eshte pesha e argjendit e barabarte me 3.0 grame. Keto mareveshje u vendosen nga kalifi i dyte musliman Umar Ibn al-Khattab (ra) si " 7 dinare duhet te jete te barabarte me 10 dirhame".
|
Kjo mase dhe perdorimi i monadhave prej ari dhe atyre prej argjendi qendruan valuta zyrtare e shteteve muslimane pergjate shekujve deri ne renien e kalifatit Islam pas Luftes se Pare Boterore. Ibn Khaldun ka thene ne librin e tij "Mukaddimah" se pesha e dinarit prej ari eshte sa 72 kokrra elbi.
Monedhat e para muslimane jane shtypyr gjate kalifatit te Uthmanit (ra), 644-656 C.E., dhe ishin te ngjashme ne paraqitje me dihamin prej argjendi. Monedhat muslimane perfshinin shkrimin e fjales " Ne emer te Allahut" ( ne arabisht) ne anet e kesaj monedhe. Muslimanet e mbajten kete tradite te te shkruarit te kesaj fjalie ne monedhat e tyre edhe shume shekuj me vone dhe vazhdojne edhe sot e kesaj dite kete praktike.
|
Shtypja e pare e dirhamit u be ne vitin 695 (75A.H.) gjate pushtetit te kalifit Abdul Melik. Ato ndoqen standardin e vene nga Umar Ibn al-Khattabi (ra). Keto monedha mbanin edhe frazen "Allahu eshte i pashok, Allahu eshte i perjetshem". Duke filluar me keto monedha perdorimi i figurave njerezore dhe atyre te kafsheve u nderpre. Dinari dhe dirhami kishin forme te rrumbullaket. Ne njeren ane te monedhes ishte shtypyr fjala " Nuk ka te adhuruar tjeter pervec Allahut" dhe " falenderimi i takon vetem Allahut" , ndersa nga ana tjeter ishin shkruar emri i kafilit dhe data e shtypjes se monedhes. Shtypjet e monedhave te mevonshme muslimane paraqesin shehadetin, nje ajet prej Kur'anit dhe Madheshtine e Allahut. Cilesia e shkrimit dhe stampimit varionin me kalimi e kohes, vendit dhe teknologjise qe perdorej per stampimin e ketyre monedhave. Monedhat Andaluziane te shekullit te 8 njihen si monedhat e dizanjuara me mire nga muslimanet. |
 |
Valuta ne leter hyri ne tokat muslimane gjate kohes koloniale dha vazhdoi ne pas-kolonizimit. Leket prej letre jane nje mjet pagimi prej shtetit ndersa monedhat prej ari dhe argjendi sherbyen si komoditet duke patur vleren dhe peshen e tyre.
Burimi: http://www.geocities.com/alcislam
| 
